การประยุกต์ใช้ Six Thinking Hats ในการให้ Feedback
- Nuttaputch Wongreanthong
- 13 ต.ค.
- ยาว 1 นาที
การให้ Feedback คือหนึ่งในทักษะสำคัญที่สุดของผู้นำและทีมงานยุคใหม่ แต่หลายครั้ง “Feedback” กลับกลายเป็นสิ่งที่ผู้รับรู้สึกกดดัน และผู้ให้เองก็รู้สึกลำบากใจ ไม่ว่าจะกลัวทำร้ายความรู้สึก หรือกลัวอีกฝ่ายไม่เปิดใจรับ สิ่งที่น่าสนใจคือ แนวคิด “Six Thinking Hats” ของ Edward de Bono สามารถนำมาปรับใช้ได้อย่างมีประสิทธิภาพในการสร้างบทสนทนาเชิง Feedback ที่ “ครบมุมมอง” “เป็นกลาง” และ “นำไปสู่การปรับปรุงจริง”
Six Thinking Hats: โครงสร้างการคิดเพื่อสร้าง Feedback ที่สมดุล
แนวคิด Six Thinking Hats แบ่งวิธีคิดออกเป็น 6 มุมมอง (หรือ “หมวก”) เพื่อให้การประเมินสถานการณ์หนึ่ง ๆ มีความรอบด้าน ไม่หลงอยู่กับอารมณ์ ความเห็นส่วนตัว หรืออคติใดอคติหนึ่ง — เมื่อนำมาประยุกต์กับการให้ Feedback แต่ละ “หมวก” จึงทำหน้าที่สะท้อนมุมมองที่แตกต่างกัน ดังนี้
White Hat – มองจากข้อเท็จจริง:
เริ่มต้นด้วยข้อมูลที่เป็นกลาง เช่น ผลลัพธ์ ตัวเลข หรือหลักฐานที่ตรวจสอบได้ เพื่อให้พื้นฐานของการสนทนาอยู่บน “ความจริง” ไม่ใช่ความรู้สึก
Red Hat – เปิดพื้นที่ให้อารมณ์:
อนุญาตให้ทั้งผู้ให้และผู้รับแสดงความรู้สึกต่อสิ่งที่เกิดขึ้นได้อย่างตรงไปตรงมา เช่น “ฉันรู้สึกประทับใจในความตั้งใจของคุณ” หรือ “ส่วนนี้ทำให้ฉันรู้สึกไม่มั่นใจ” โดยไม่ต้องรีบหาเหตุผลประกอบ
Black Hat – มองด้วยความระมัดระวัง:
ชี้ให้เห็นข้อควรระวังหรือความเสี่ยงอย่างสร้างสรรค์ เพื่อให้ผู้รับเห็นมุมของ “สิ่งที่ควรปรับปรุง” โดยไม่กลายเป็นการตำหนิ
Yellow Hat – มองในแง่ดี:
ย้ำจุดแข็งและสิ่งที่ทำได้ดี เพื่อให้ Feedback มีความสมดุล และช่วยเสริมแรงจูงใจเชิงบวก
Green Hat – คิดสร้างสรรค์เพื่อการพัฒนา:
เสนอแนวทางใหม่ วิธีการแก้ปัญหาหรือมุมมองที่อาจไม่เคยลองมาก่อน เพื่อเปลี่ยน Feedback จากการ “ประเมิน” เป็น “การร่วมกันออกแบบทางออก”
Blue Hat – จัดการกระบวนการ:
ทำหน้าที่เหมือนผู้นำวงสนทนา สรุปประเด็น ตีกรอบเวลา และสร้างความชัดเจนว่าขั้นตอนต่อไปคืออะไร เพื่อให้ Feedback ไม่ค้างอยู่แค่คำพูด แต่กลายเป็น “แผนการปรับปรุง”
ประโยชน์ของการใช้ Six Thinking Hats ในการให้ Feedback
สมดุลและเป็นระบบมากขึ้น
แต่ละมุมมองมีพื้นที่เฉพาะ ทำให้การสนทนาไม่ถูกครอบด้วยอารมณ์ด้านลบหรือคำชมล้วน ๆ
สร้างสรรค์และนำไปสู่การพัฒนา
การเปิดพื้นที่ให้ “Green Hat” ช่วยให้ Feedback ไม่จบที่การวิจารณ์ แต่ขยายไปสู่แนวคิดใหม่ ๆ ที่ผู้รับสามารถนำไปใช้ได้จริง
ลดอคติและเพิ่มความเข้าใจร่วมกัน
เมื่อทุกฝ่ายได้สวม “หมวกเดียวกัน” ในแต่ละช่วงเวลา การพูดคุยจะอยู่บนฐานของความเข้าใจร่วม ไม่ใช่การโต้แย้ง
ตัวอย่างการใช้ Six Thinking Hats ในการให้ Feedback
ในเวิร์กช็อปหรือการประชุมทีม คุณอาจใช้ลำดับหมวกแบบนี้:
White Hat: นำเสนอข้อเท็จจริงและผลลัพธ์ของงาน
Green Hat: เสนอแนวคิดหรือทางเลือกใหม่ ๆ
Yellow Hat: ยกจุดแข็งหรือสิ่งที่ทำได้ดี
Black Hat: พูดถึงข้อจำกัดหรือจุดที่ควรระวัง
Red Hat: แบ่งปันความรู้สึกต่อกระบวนการหรือผลลัพธ์
Blue Hat: สรุปแนวทางปรับปรุงและข้อตกลงในการดำเนินการต่อไป
ผลที่เกิดขึ้นคือ Feedback จะกลายเป็น “วงสนทนาแห่งการเรียนรู้” ที่มีทั้งข้อมูล เหตุผล อารมณ์ และการร่วมกันสร้างอนาคตที่ดีขึ้น
Six Thinking Hats ไม่ได้เป็นเพียงเทคนิคการคิดเท่านั้น แต่ยังเป็น “กรอบบทสนทนา” ที่ช่วยให้ผู้นำและทีมงานพูดคุยกันอย่างมีเหตุผล เคารพกัน และมุ่งสู่การพัฒนาอย่างแท้จริง
เพราะในที่สุด “Feedback ที่ดีที่สุด”
ไม่ใช่คำวิจารณ์ที่เฉียบคมที่สุด
แต่คือ “การสนทนาที่ทำให้เราเติบโตไปด้วยกัน”
ความคิดเห็น