เมื่อต้องทำงานแบบ WFH นาน ๆ แล้ว เลยทำให้พนักงานหลายคนต้องเข้ามาเริ่มงานใหม่ในช่วง WFH แล้วก็เจอหลายเคสที่พนักงานช็อค ไปไม่ถูก เกิดความเครียด แล้วก็ลาออกตามมาในเวลารวดเร็ว และนั่นเป็นสิ่งที่ชวนคิดอยู่ไม่น้อยว่าบริษัทควรจะรับมืออย่างไร? หรือเรามีคำแนะนำอะไรไหมให้กับคนเหล่านี้?
สำหรับคนส่วนใหญ่แล้ว เราอาจจะคุ้นเคยกับการทำงานออฟฟิศกันมาโดยตลอดก่อนจะต้องมาเจอการทำงานแบบ Work From Home ที่ให้ต้องปรับตัวกัน แต่คำถามน่าคิดคือกับพนักงานที่เพิ่งเริ่มงานแล้วก็ต้องเจอการทำงานแบบ Work From Home เลยโดยไม่เคยเข้าออฟฟิศล่ะจะเป็นอย่างไร?
คำถามนี้เป็นเรื่องน่าคิดพอสมควรตอนที่ผมได้รับคอมเมนต์มาหลังไมค์เพราะมันก็คิดได้สองกรณีหลัก ๆ คือคนที่มีประสบการณ์ทำงานมาบ้างแล้วแต่ย้ายมาเริ่มงานใหม่ กับคนที่เพิ่งจบใหม่เลยแล้วต้องเริ่มงานกันแบบ Work From Home เพราะจะมีปัจจัยเรื่องประสบการณ์การทำงานมาเกี่ยวข้องโดยทันที
แต่ก่อนจะไปคิดเรื่องนั้น เราอาจจะต้องมาคิดกันก่อนว่าผลกระทบอะไรบ้างเป็นเรื่องสำคัญกับการที่พนักงานเริ่มงานใหม่แบบ Work From Home เลยแล้วจะมีผลกับอะไรบ้าง ซึ่งถ้าลิสต์กันมาเร็ว ๆ ก็น่าจะมีประเด็นสำคัญคือ
การมีปฏิสัมพันธ์กับเพื่อนร่วมงาน:
เพราะไม่เห็นหน้า ไม่ได้มีบรรยากาศการทำงานร่วมกันและบรรยากาศร่วมนอกเหนือเวลาทำงาน ซึ่งนั่นจะรวมไปถึงความสัมพันธ์กับเพื่อนร่วมงาน การเข้าไปในบทสนทนาต่าง ๆ จะยากขึ้นโดยในชีวิตจริงยังมีช่วงเวลาให้บ่น ให้คุยกันสนุก ๆ ระหว่างทำงานให้ได้เรียนรู้ซึ่งกันและกัน
การเรียนรู้งานและองค์กร:
เพราะไม่ได้มีคนอยู่ข้าง ๆ ให้สอบถาม หรือบางทีก็สังเกตจากคนอื่นว่าเขาทำอะไรกัน โดยในชีวิตจริงบางทีเราก็รียนรู้จากการเลียนแบบผู้อื่นที่เดินผ่านไปผ่านมา เข้าห้องประชุม การคุยงานให้เราได้ยินและทำให้เราคุ้นเคยกับตังองค์กรและวิธีการทำงานต่าง ๆ นั่นยังรวมไปถึงการสอบถามงานจากคนอื่น ๆ กรณีที่เราไม่เข้าใจ การขอดูไฟล์เอกสารเพื่อตั้งต้นและศึกษาเพิ่มเติม
สำหรับผมแล้ว สองเรื่องนี้เป็นสิ่งสำคัญมากและจะมีผลกับการทำงานค่อนข้างเยอะโดยเฉพาะเรื่อง Culture Shock ที่อาจจะเกิดขึ้นได้ง่าย ซึ่งการรับมือนั้นก็คงต้องมาดูกันสองฝั่งทั้งคนทำงานคนใหม่และตัวองค์กรกับทีมที่รับคนใหม่เข้าไปด้วย โดยผมมีคำแนะนำตามนี้ครับ
กิจกรรมที่ทำให้คนรู้จักกันมากขึ้น (รายวัน)
พอเราไม่ได้เจอหน้ากันที่ออฟฟิศทำให้ Daily Conversation หายไปหาค่อนข้างมาก และทำให้ช่องว่างของความสัมพันธ์เยอะขึ้น ยิ่งถ้าเป็นพนักงานใหม่เข้ามาก็อาจจะต่อไม่ติดกันเลยทีเดียว การจัดการกิจกรรมเชื่อมสัมพันธ์รายวันจึงเป็นสิ่งที่จำเป็น เช่นการหาอะไรให้มาเม้าท์ มาคุยกันในช่วงเช้า อย่างการให้ตอบคำถามสนุก ๆ แบบสุ่มประเภท ถ้าย้อนกลับไปได้จะเลือกเรียนอะไร สิ่งที่เราตัดสินใจแล้วชอบที่สุดคืออะไร เป็นต้น หรือบางคนอาจจะใช้วิธีการนัดกินข้าวเที่ยงพร้อมกันโดยเปิดกล้องคุยกันก็ได้ เพื่ออย่างน้อย ๆ จะทำให้คนทำงานใหม่ได้เห็นบทสนทนาและชีวิตของเพื่อนร่วมงานมากขึ้น ไม่ใช่เห็นแค่เมล์ติดต่องานเพียงอย่างเดียว
การสอนงานและ Follow Up อย่างสม่ำเสมอ
ในออฟฟิศจริงอาจจะสอนงานได้ไม่ยาก สามารถเดินไปถามกันได้ แต่พอเป็น WFH เราอาจจะไม่เห็นว่าคนทำงานใหม่เจอปัญหาอะไร มีอะไรที่สงสัยไหม ฉะนั้นคนที่เป็น Mentor / ถ่ายงาน / สอนงาน จำเป็นจะต้องออกแบบการสอนงานใหม่ให้มีความเป็นระบบมากขึ้น มีการจัด Check-up อยู่เสมอเพื่อให้พนักงานใหม่ได้อัพเดทและแลกเปลี่ยนต่าง ๆ โดยไม่ใช่ปล่อยหายไปจนเกิดปัญหาแล้วไม่ได้แก้ไข
ทำความเข้าใจกับทีมเรื่องการมีคนใหม่เข้ามาทำงาน
คนเป็นหัวหน้าต้องทำงานอย่างมากในกรณีนี้ เพราะต้องอธิบายกับทีมให้เข้าใจว่าสภาวะของคนที่เข้ามาใหม่โดยไม่ได้เข้าออฟฟิศเลยนั้นจะเจอกับปัญหาอะไรบ้าง จะมีโอกาสเสี่ยงที่จะเจอ Culture Shock อะไรบ้าง เพื่อให้ทีมเข้าใจว่านั่นจะนำไปสู่การทำงานบางอย่างที่มากกว่าปรกติ หรืออาจจะต้องทำอะไรเยอะขึ้นเพื่อเป็นการช่วยเหลือพนักงานใหม่เพื่อปรับตัวเข้ากับการทำงานใหม่นี้
อัพเดทงานกับทีมอย่างต่อเนื่องและสม่ำเสมอ
ผู้มาใหม่เองก็ต้องพยายามอัพเดทงานของตัวเองอยู่เสมอ หมั่นสอบถามกับเพื่อนร่วมงานและหัวหน้างานอยู่เรื่อยเพื่อเป็นการเช็คว่าตัวเองเข้าใจถูกต้องหรือไม่ พยายามเกิดบทสนทนาและปฏิสัมพันธ์กับทีมงานต่าง ๆ เพื่อให้เกิดความคุ้นเคยในการประสานงาน ทำงานต่าง ๆ ซึ่งแน่นอนว่านั่นจะเกิดขึ้นได้ดีก็ต้องมีข้อก่อนหน้านี้ซึ่งหัวหน้าทีมได้อธิบายกับคนอื่นเพื่อให้เข้าใจเรื่องนี้ด้วย เพราะไม่อย่างนั้นอาจจะแปรเจตนาผิดจนทำไปสู่ความรำคาญได้นั่นเอง
ข้างบนนี้อาจจะพอช่วยได้สำหรับพนักงานที่มีประสบการณ์ทำงานมาบ้างแล้วแต่ย้ายมาที่ทำงานใหม่ เพราะกิจกรรมต่าง ๆ ที่บอกไปนั้นจะช่วยให้เกิดปฏิสัมพันธ์และปรับตัวเข้ากับสังคมที่ทำงานใหม่ได้มากขึ้น เพราะหากทำงานหน้าคอมอย่างเดียวก็มีสิทธิที่จะเกิดความรู้สึกโดดเดี่ยว กลัว และประหม่าได้ง่าย
แต่สำหรับคนที่เพิ่งเรียนจบมาแล้วทำงานแบบ WFH เลยนั้นอาจจะเป็นโจทย์ที่หนักขึ้นไปอีกสำหรับหัวหน้างานและ HR เพราะคนเหล่านี้จะเจอ Culture Shock สองต่อด้วยกันเพราะเพิ่งเริ่มทำงานเป็นที่แรก อาจจะไม่รู้เลยด้วยว่าจะสื่อสารในการทำงานอย่างไร จะพูดอะไรได้บ้าง ซึ่งนั่นทำให้องค์กรอาจจะต้องเตรียมพี่เลี้ยงให้กับพนักงานเหล่านี้ และมีกิจกรรมเพื่อให้คนกลุ่มนี้มาอัพเดทอย่างสม่ำเสมอมากเป็นพิเศษ และอาจจะจำเป็นต้องมีการทำหลักสูตรพิเศษเพื่ออธิบายวิถีของการทำงานในออฟฟิศอย่างค่อยเป็นค่อยไปอย่างเช่น
การพูดคุยกับเพื่อน รุ่นพี่ หัวหน้า อย่างเหมาะสม
การสื่อสารและประสานงาน เช่นการส่งไลน์ ส่งอีเมล์ การทำเอกสาร
มารยาทที่ควรทำในที่ทำงาน / Work From Home
การวางตัวต่าง ๆ
ซึ่งนี่จะเป็นโจทย์ใหญ่มากของฝั่ง HR เลยทีเดียวล่ะครับ